Risicothema 1: 30 km/u wegen

De combinatie van de beperkte inrichting van de 30 km/u wegen, de gereden snelheid, het risicocijfer en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 30 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Beekdaelen.

Het aandeel 30 km/u wegen in de gemeente Beekdaelen is 36% en ligt daarmee lager dan het aandeel in Voerendaal (42%) en Beek (48%).

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 30 km/u wegen in Beekdaelen zijn 24 (CBS) buurten op 9 criteria in de vormtoets gescoord. De 30 km/u wegen scoren hierbij op buurtniveau gemiddeld net een voldoende: 5,1 van de 9 punten (<5 = onvoldoende, 5-7 = voldoende en >7 = goed).

Het feit dat dit puntenaantal niet hoger ligt wordt voornamelijk veroorzaakt door de aanwezigheid van (vanuit verkeersveiligheidsoogpunt) ongewenste gesloten verharding en dus het ontbreken van klinkers, het ontbreken van snelheidsremmers op wegvakken en kruisingen, een ongeloofwaardig snelheidslimiet en het niet accepteren van de snelheidslimiet. Daarnaast geldt dat een (vanuit verkeersveiligheidsoogpunt) correct geregelde voorrang op zijstraten met bv. een punaise op meerdere wegen ontbreekt. Uit deze punten blijkt dat er nog ruimte voor verbetering is qua inrichting volgens Duurzaam Veilig.

Van de 24 buurten scoren 15 buurten een lager cijfer dan het gemiddelde in de vormtoets, waarbij de 30 km/u wegen in deze buurten zich kenmerken door de beperkingen als bovenstaand genoemd. Deze buurten hebben nog de meeste ruimte voor verbetering qua inrichting:

Aalbeek: score 2,5
Haasdal: score 2,5
Oensel: score 3,5
Klein-Doenrade: score 3,5
Tervoorst en omgeving: score 4,5
Arensgenhout: score 4,5
Schimmert: score 4,5
Bingelrade: score 5
Merkelbeek-Douvergenhout: score 5
Nuth: score 5
Wijnandsrade: score 5
Schinnen: score 5
Puth: score 5
Thull: score 5
Amstenrade: score 5

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op een aanzienlijk deel van de 30 km/u wegen in Beekdaelen de maximumsnelheid wordt overschreden, dit bevestigt het beeld uit de vormtoets. Bij het risicothema ‘snelheid in het verkeer’ wordt hier dieper op ingegaan.

Kijkend naar de ongevallen dan blijkt dat op 30 km/u wegen het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie) in de gemeente Beekdaelen 0.736 betreft. Het risicocijfer voor de wijken Nuth (1.208) en Schinnen-Puth (1.348) ligt hoger dan het gemiddelde in de gemeente, het risicocijfer van de wijk Onderbanken (0.425) ligt lager dan het gemiddelde in de gemeente. Deze risicocijfers van de gemeente en de wijken Nuth en Schinnen-Puth liggen hoger dan het gemiddelde van de provincie Limburg (0.508) voor 30 km/u wegen en eveneens maar hoger dan het risicocijfer van de gemeente Beek (0.699).

Dit houdt in dat de kans op een ongeval, afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie) op een gemiddelde 30 km/u weg in Beekdaelen bijna 1,5 keer en in Nuth en Schinnen-Puth ca. 2,5 keer zo hoog is dan op een gemiddelde 30 km/u weg in Limburg. Dit hogere risicocijfer in de gemeente Beekdaelen hangt sterk samen met de (beperkte) kwaliteit van de inrichting van de 30 km/u wegen.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar het aantal slachtoffers als gevolg van verkeersongevallen dan blijkt dat in de gemeente Beekdaelen in de periode 2016 – 2020, 27% van het totaal aantal slachtoffers op gemeentelijke wegen (waarvan het type weg bekend) is gevallen op 30 km/u wegen. Dit aandeel ligt hoger dan in Voerendaal (6%) en lager dan in Beek (33%). Het aantal slachtoffers is in 2019 en 2020 afgenomen ten opzichte van de jaren daarvoor.

Figuur 2: Aantal slachtoffers op 30 km/u wegen in de gemeente Beekdaelen ten opzichte van de tijd in jaren (VIA, 2014-2019)

De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen op 30 km/u wegen en op de fiets zijn de meeste letselslachtoffers gevallen (36%). Van de 25 slachtoffers zijn er 17 gevallen op een wegvak en 8 op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan blijkt dat deze verspreid door de gemeente plaatsvinden, met een concentratie in de kern van Schinveld.

Figuur 3: Locaties ongevallen 30 km/u wegen gemeente Beekdaelen (VIA, 2016-2020)