Risicothema 3: Landbouwverkeer in het buitengebied

Landbouwverkeer is een risico in de gemeente Gulpen-Wittem vanwege de mate van interactie met kwetsbare verkeersdeelnemers. De landbouwvoertuigen zijn op de meeste gemeentelijke wegen toegestaan, zo ook op alle wegen waar de kans op interactie met andere modaliteiten groot is. Dat is waar dit thema een risico vormt.

Landbouwverkeer is vaak slecht vertegenwoordigd in de beschikbare informatie rondom verkeersveiligheid. Dat betekent niet per definitie dat het niet voor verkeersveiligheidsrisico’s zorgt. Gulpen-Wittem is een gemeente met veel landbouwverkeer. Voornamelijk in het buitengebied maar ook in de kernen is landbouwverkeer een onderdeel van het verkeersbeeld. Daarnaast is Gulpen-Wittem een gemeente met veel (toeristisch en wielren-) fietsverkeer en toeristisch motorverkeer. Dit brengt risico’s met zich mee. Landbouwverkeer is op de meeste gemeentelijke wegen toegestaan. Doordat de inrichting van diverse wegen tevens zijn beperkingen kent, bijv. qua fietsvoorzieningen, verhoogd dat het risico in combinatie met andere verkeersdeelnemers.

Door het SWOV is onderzoek gedaan naar landbouwverkeer in het buitengebied en de slachtoffers bij ongevallen met deze voertuigen. Slachtoffers van een ongeval met een landbouwvoertuig vallen grotendeels bij de tegenpartij. De meeste slachtoffers vallen onder fietsers en inzittenden van bestel- en personenauto’s. Onder de doden is het aandeel fietsers het hoogst. Onder de ernstig verkeersgewonden was in de periode 2005-2009 het aandeel inzittenden van bestel- en personenauto’s het hoogst. Het aandeel slachtoffers onder bestuurders en eventuele passagiers van het landbouwvoertuig is een stuk lager. Het overgrote deel van de dodelijke ongevallen met landbouwvoertuigen gebeurt op wegen buiten de bebouwde kom: op 80- en 60 km/uur-wegen. Een belangrijke ongevalsoorzaak is de breedte van het (land)bouwvoertuig in combinatie met vooral smalle wegen, evenals het feit dat het zicht van de bestuurder vaak geblokkeerd wordt door delen van het voertuig, werktuigen of lading. Ook de zichtbaarheid, herkenbaarheid én snelheid van landbouwvoertuigen in het donker kan een probleem zijn.