Risicothema 4: Ouderen

Vanwege de grote en groeiende groep ouderen (60+) in bevolkingsopbouw en in deelname aan het verkeer, in combinatie met het aandeel aan slachtoffers op de fiets en het gebruik van de e-bike als nieuwe vervoermiddel, wordt deze groep kwetsbare en onervaren verkeersdeelnemers als risico aangemerkt.

Het aandeel 60-69 jarigen (van 15,9% naar 16,2%) en het aandeel 70-plussers (van 14,4% naar 16,9%) in de gemeente Landgraaf is in de periode 2015 – 2019 toegenomen. Het totale aandeel ouderen is daardoor toegenomen tot 33,1%. Dit aandeel 60-plussers ligt iets lager dan het aandeel in Kerkrade (33,6%) en hoger dan in Brunssum (31,8%). Prognoses (CBS/PBL) stellen dat deze vergrijzing zich ook tot 2050 doorzet. Het aandeel 65-plussers (conform de CBS- gegevens) ligt in de gemeente op 24%, verwachting is dat dit tot 2035 oploopt tot 32,0% (CBS, 2018). In de volgende CBS-wijken ligt dit aandeel ruim hoger:

  • Schaesberg Centrum: 30%

  • De Streep: 32%

  • Exdel 32%

  • De Dormig: 34%

  • Waubach: 37%

  • Op de Kamp: 39%

  • Achter den Winkel: 44%

De landelijke trend is dat ouderen steeds langer mobiel blijven en dat ouderen steeds meer gebruik maken van ‘nieuwe’ vervoermiddelen zoals de elektrische fiets. De verwachting is dat deze trend zich in de komende jaren doorzet en daarmee een steeds groter onderdeel uit gaat maken van het fietssysteem in Nederland en de gemeente Landgraaf. De onervarenheid van de ouderen met deze nieuwe vervoermiddelen alsmede het vertraagde reactievermogen ook gerelateerd aan de traditionele vervoerswijzen (personenauto, fiets) kan risico’s veroorzaken in het verkeer.

Kijkend naar de verkeersslachtoffers in de gemeente Landgraaf dan betreft 30% van de slachtoffers (n=31) iemand van 60 jaar of ouder. Dit aandeel is hoger dan in Kerkrade (25%) en Brunssum (26%). De laatste 5 jaar is er geen duidelijke trend geweest in het aantal letselslachtoffers.

De meeste verkeersslachtoffers bij 60-plussers vallen met de fiets (10) en vallen op 50 km/u wegen (16). Een groot deel van de ongevallen waarbij 60-plussers betrokken zijn vindt plaats op GOW in Landgraaf.

Figuur 9: Locaties ongevallen met ouderen (60+) in de gemeente Landgraaf (VIA, 2016-2020)