Risicothema 2: 50 km/u wegen

De combinatie van de beperkte inrichting van enkele wegen, het risicocijfer en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 50 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Landgraaf.

Het aandeel 50 km/u wegen in de gemeente Landgraaf is 19% en ligt daarmee lager dan het aandeel in Brunssum (29%) en in Kerkrade (31%).

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 50 km/u wegen in Landgraaf zijn in totaal eenendertig 50 km/u wegen op 10 criteria[1] gescoord in de vormtoets (blad 2: Vormtoets). Deze 50 km/u wegen scoren hierbij gemiddeld een voldoende: 6,7 van de 10 punten (<5,5 = onvoldoende, 5,5 - 8 = voldoende en >8 = goed).

Het feit dat dit puntenaantal niet hoger ligt wordt met name veroorzaakt door het ontbreken van vrijliggende fietspaden, gevolgd door het feit dat wordt geparkeerd langs de rijbaan, het regelmatig niet accepteren van de snelheidslimiet en onvoldoende veilige oversteekvoorzieningen voor fietsers en voetgangers. Uit deze punten blijkt dat er nog ruimte voor verbetering is qua inrichting volgens Duurzaam Veilig.

Van de 31 wegen scoren er 4 een onvoldoende in de vormtoets en scoren 15 wegen lager dan het gemiddelde. In deze 50 km/u wegen is dus nog de meeste ruimte voor verbetering. Dit betreft op bovengenoemde aspecten én daarnaast blijkt dat de interactie tussen langzaam verkeer en landbouwverkeer en de drukte t.o.v. de capaciteit een issue op deze wegen is.

  • Hereweg: score 5

  • Hoogstraat: score 5

  • Rimburgerweg: score 5

  • Streeperstraat: score 5

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op een deel van de 50 km/u wegen in Landgraaf de maximumsnelheid wordt overschreden, dit bevestigt het beeld uit de vormtoets. Bij het risicothema ‘snelheid in het verkeer’ wordt hier dieper op ingegaan.

Kijkend naar de ongevallen dan blijkt dat op 50 km/u wegen het risicocijfer van Hastig (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie) in de gemeente Landgraaf 0.599 betreft. Het risicocijfer van de wijk Schaesberg (0.715) ligt hoger dan het gemiddelde in de gemeente en van de wijk Nieuwenhagen (0.547) lager. Deze risicocijfers liggen allen hoger dan het gemiddeld van de provincie Limburg (0.449) voor 50 km/u wegen.

Dit houdt in dat de kans op een ongeval, afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie) op een 50 km/u weg in Landgraaf gemiddeld hoger ligt dan op een gemiddelde 50 km/u weg in Limburg, waarbij dit in Schaesberg ca. 1,5 keer zo hoog ligt.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar het aantal slachtoffers als gevolg van verkeersongevallen dan blijkt dat in de gemeente Landgraaf in de periode 2016 – 2020, 64% van het totaal aantal slachtoffers (n=57) op gemeentelijke wegen (waarvan het type weg bekend) is gevallen op 50 km/u wegen. Dit is minder dan in Kerkrade (75%) en Brunssum (80%). Er is een stabiele trend en er zijn geen dodelijke slachtoffers gevallen.

De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen en op de fiets zijn de meeste slachtoffers gevallen (35%), gevolgd door de personenauto (25%) en de bromfiets (18%). Van de 57 slachtoffers zijn er 29 gevallen op een wegvak en 28 op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de letselongevallen in de periode 2016 – 202 dan blijkt dat er geen duidelijke concentratie aanwezig is, als zichtbaar in figuur 4.

Figuur 4: Locaties ongevallen 50 km/u wegen gemeente Landgraaf (VIA, 2016-2020)

  • 1 Zie criteria vormtoets: kruisingen met 50 wegen met rotonde en/of VRI, duidelijke uitritconstructies zijstraten of aanduiding voorrangverlening, vrijliggende fietspaden, acceptatie snelheidslimiet, <10.000 mvt/etmaal, geloofwaardige snelheidslimiet, veilige oversteekvoorzieningen op looproutes, school langs weg, parkeren langs weg, langzaam verkeer hinder van (land)bouw of vrachtverkeer.