Risicothema 1: 30 km/u wegen

De combinatie van de beperkte inrichting van de 30 km/u wegen, de gereden snelheid en het risicocijfer zorgt dat 30 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Beek.

Het aandeel 30 km/u wegen in de gemeente Beek is 48% en ligt daarmee lager dan het aandeel in Stein (67%) en hoger dan in Meerssen (37%).

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 30 km/u wegen in Beek zijn de 30 km/u wegen op (CBS) buurtniveau gescoord in de vormtoets. De 30 km/u wegen scoren hierbij op buurtniveau gemiddeld een onvoldoende: 3,4 van de 9 punten (<5 = onvoldoende, 5 – 7 = voldoende en >7 = goed).

Het feit dat dit puntenaantal zo laag ligt wordt in een groot deel van de buurten veroorzaakt door de aanwezigheid van (vanuit verkeersveiligheidsoogpunt) ongewenste gesloten verharding en dus het ontbreken van klinkers, het ontbreken van snelheidsremmers op wegvakken en kruisingen, een ongeloofwaardige snelheidslimiet, het ontbreken van een (vanuit verkeersveiligheidsoogpunt) correct geregelde voorrang op zijstraten, met bv. een punaise en de hinder die langzaam verkeer ondervindt van landbouw verkeer. Daarnaast geldt dat in enkele buurten de snelheidslimiet niet wordt geaccepteerd, er onvoldoende ruimte voor voetgangers is en dat kinderen niet overal veilig zelfstandig kunnen oversteken. Uit deze punten blijkt dat er nog ruimte voor verbetering is qua inrichting volgens Duurzaam Veilig.

Van de 7 buurten scoren er 6 een onvoldoende in de vormtoets, waardoor in deze buurten nog de meeste ruimte voor verbetering is:

Kelmond: score 1,5

Spaubeek: score 3
Geverik: score 3
Beek: score 3,5
Neerbeek: score 3,5
Kleingenhout: score 3,5

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op een aanzienlijk deel van de 30 km/u wegen in Beek de maximumsnelheid wordt overschreden, dit bevestigt het beeld uit de vormtoets. Bij het risicothema ‘snelheid in het verkeer’ wordt hier dieper op ingegaan.

Kijkend naar de ongevallen dan blijkt dat op 30 km/u wegen het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie) in de gemeente Beek 0.699 betreft. Dit risicocijfer ligt hoger dan het gemiddeld van de provincie Limburg (0.508) voor 30 km/u wegen. Dit houdt in dat de kans op een ongeval, afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie) op een gemiddelde 30 km/u weg in Beek bijna 1,5 keer zo hoog is dan op een gemiddelde 30 km/u weg in Limburg. Het risicocijfer voor de kernen Beek en Spaubeek ligt op 0.70 en ligt hiermee gelijk aan het gemiddelde in de gemeente. Dit hogere risicocijfer in de gemeente Beek hangt sterk samen met de (beperkte) kwaliteit van de inrichting van de 30 km/u wegen.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar het aantal slachtoffers als gevolg van verkeersongevallen dan blijkt dat in de gemeente Beek in de periode 2016 – 2020, 33% van het totaal aantal slachtoffers op gemeentelijke wegen (waarvan het type weg bekend) is gevallen op 30 km/u wegen. Dit aandeel is vergelijkbaar met Stein (34%) en hoger dan in Meerssen (26%). De laatste jaren is er geen trend waarneembaar, de personenauto is het meest betrokken bij ongevallen op 30 km/u wegen en op de fiets zijn de meeste slachtoffers gevallen (27%). Van de 15 slachtoffers zijn er 8 gevallen op een wegvak en 7 op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan blijkt dat deze verspreid door de gemeente plaatsvinden met een lichte concentratie in Beek en Neerbeek.

Figuur 2: Locaties ongevallen 30 km/u wegen gemeente Beek (VIA, 2016-2020)