Risicothema 1: 60 km/u wegen

De combinatie van het risicocijfer, aanwezigheid van vele toeristen met verschillende modaliteiten, de beperkte inrichting van enkele wegen, de hoge snelheid en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 60 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Vaals.

Het aandeel 60 km/u wegen in de gemeente Vaals is (67%) en ligt daarmee hoger dan in Meerssen (36%) en Valkenburg aan de Geul (16%).

De wegen in het buitengebied worden intensief gebruikt door toeristen, waardoor er veel interactie ontstaat tussen verschillende type weggebruikers die onbekend zijn met de omgeving.

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 60 km/u wegen in Vaals zijn 9 60 km/u zones gescoord in de vormtoets. Alle 9 zones scoren gemiddeld net een voldoende, 4,3 van de 7 punten. De beperkingen zitten in deze zones met name in het feit dat veelal de snelheidslimiet niet wordt geaccepteerd. Dat wordt mede veroorzaakt doordat niet alle kruispunten met andere 60 km/u wegen zijn veilig zijn ingericht met een plateau en dat snelheidsremmende maatregelen ontbreken. De buurten met 60 km/u zones die het slechtst (lager dan gemiddeld) scoren in de vormtoets zijn:

  • Mamelis (score 3)

  • Verspreide huizen Cottessen-Camerig (score 3,5)

  • Holset (score 4)

Op deze wegen spelen alle hierboven genoemde beperkingen in meer of mindere mate én is de snelheidslimiet niet geloofwaardig.

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de maximum snelheid op 60 km/u wegen de snelheid met regelmaat (fors) wordt overschreden. Dit bevestigt het beeld uit de vormtoets.

Kijkend naar de ongevallen zien we dat op 60 km/u wegen het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie), in de gemeente Vaals 0.346 is. Dit is lager dan het gemiddelde van Limburg (0.523) en een vergelijkbare gemeente als Meerssen (0.488) maar hoger dan Valkenburg aan de Geul (0.245). Dit houdt in dat de kans op een ongeval op een 60 km/u weg in Vaals ca. 20% lager is dan op een gemiddelde weg in Limburg en Meerssen, maar circa 50% hoger is dan op een gemiddelde 60 km/u weg in Valkenburg aan de Geul. Een hoog of laag risicocijfer hangt sterk samen met het wel of niet beschikken over beperkingen in de inrichting van dit type wegen.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 23% van het totaal aantal slachtoffers is gevallen op gemeentelijke 60 km/u wegen. Dat is meer dan in Meerssen (4%) en Valkenburg aan de Geul (8,5%). De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen maar de meeste letselslachtoffers vallen in combinatie met de motor (56%) en de fiets (28%). Van de slachtoffers is 85% gevallen op een wegvak en 15% op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan valt op dat deze verspreid zijn door de hele gemeente.

Figuur 2: Locaties ongevallen 60 km/u wegen gemeente Vaals (VIA, 2016-2020)