Risicothema 2: 50 km/u wegen

De combinatie van het risicocijfer, de beperkte inrichting van enkele gebieden, de hoge snelheid en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 50 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Maastricht.

Het aandeel 50 km/u wegen in de gemeente Maastricht is (26%) en ligt daarmee lager dan Nijmegen (31%) maar hoger dan in ’s-Hertogenbosch (19%).

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 50 km/u wegen in Maastricht zijn 47 50 km/u wegen gescoord in de vormtoets. De 50 km/u wegen in Maastricht scoren gemiddeld gezien een voldoende, 6 van de 10 punten. Opvallend zijn ook hier de beperkingen in de scores. 43 van de 47 wegen beschikt niet over vrijliggende fietspaden, langs 31 wegen wordt geparkeerd langs de rijbaan (en nog eens 3 gedeeltelijk), 16 wegen beschikken niet over veilige oversteekvoorzieningen en bij nog eens 13 zijn er onvoldoende of zijn ze niet veilig ingericht. Ongeveer de helft van deze wegen beschikt over kruisingen met andere GOW’s die niet zijn ingericht met rotonde of VRI. Bij 31 wegen wordt de snelheid met regelmaat overschreden.

De wegen die een onvoldoende scoren in de vormtoets (5,5 of minder van de 10 punten) zijn:

  • Nijverheidsweg: score 2,5

  • Bovenstraat: score 3,5

  • Middenstraat: score 4

  • Appiushof: score 4

  • Hazendanslaan: score 5

  • Adelbert van Scharnlaan: score 5

  • Geneinde: score 5

  • Pasestraat: score 5

  • Ruyterstraat: score 5

  • Ambyerstraat Zuid: score 5,5

  • Meerssenerweg: score 5,5

  • Demertstraat: score 5,5

De hierboven genoemde beperkingen over alle 50 km/u wegen heen gezien gelden specifiek allemaal voor de hierboven genoemde wegen. Naarmate de score slechter is ligt de weg bijv. langs een school zonder een goede 30 km/u zone en/of is de snelheidslimiet ook niet geloofwaardig.

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de maximum snelheid op 50 km/u wegen met regelmaat wordt overschreden. Dit bevestigd het beeld uit de vormtoets. Bij het risicothema ‘snelheid in het verkeer’ wordt hier dieper op ingegaan.

Kijkend naar de ongevallen zien we dat op 50 km/u wegen het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie), in de gemeente Maastricht 0.486 is. Dit is hoger dan ’s-Hertogenbosch (0.235) en Nijmegen (0.101) wat inhoudt dat de kans op een ongeval op een 50 km/u weg in de gemeente Maastricht ongeveer 2x zo hoog is als op een gemiddelde 50 km/u weg in ’s-Hertogenbosch en ca. 5x hoger is dan op een gemiddelde 50 km/u weg in Nijmegen. Op wijkniveau zijn er echter in Maastricht ook voor 50 km/u wegen grote verschillen. De risicocijfers van de verschillende wijken zijn:

  • Buitenwijk West: 0.957

  • Centrum: 0.62

  • Buitenwijk Noordoost: 0.601

  • Buitenwijk Oost: 0.458

  • Buitenwijk Zuidwest: 0.392

  • Buitenwijk Zuidoost: 0.348

  • Buitenwijk Noordwest: 0.091

De kans op een ongeval op basis van de ongevallen en voertuigprestatie is dus het hoogst op de 50 km/u wegen in Buitenwijk West.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 60% van het totaal aantal slachtoffers is gevallen op gemeentelijke 50 km/u wegen. Dat is minder dan in Nijmegen (67%) en ’s-Hertogenbosch (64,5%). De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen, maar de meeste slachtoffers vallen met de brom-/snorfiets (33%) en de fiets (25%). Dit sluit ook aan bij het ontbreken van vrijliggende fietsvoorzieningen bij de meeste wegen. Van de slachtoffers is 63% gevallen op een kruispunt en 37% op een wegvak. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan valt op dat deze erg verspreid zijn door de verschillende wijken/buurten van de gemeente.

Figuur 3: Locaties ongevallen 50 km/u wegen gemeente Maastricht (VIA, 2016-2020)