Risicothema 2: 50 km/u wegen

De combinatie van het risicocijfer, de beperkte inrichting van enkele gebieden, de hoge snelheid en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 50 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Kerkrade.

Het aandeel 50 km/u wegen in de gemeente Kerkrade is (31%) en ligt daarmee hoger dan Sittard-Geleen (24%) en Brunssum (29%). Dit hoge aandeel is verklaarbaar door het feit dat Kerkrade nauwelijks provinciale wegen heeft en daarmee ook maar een beperkt aandeel 80 km/u wegen.

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 50 km/u wegen in Kerkrade zijn 84 50 km/u wegen gescoord in de vormtoets. De 50 km/u wegen in Kerkrade scoren gemiddeld gezien net een voldoende, 5,9 van de 10 punten. Opvallend zijn hier de beperkingen in de scores. 66 van de 84 wegen beschikt niet over vrijliggende fietspaden, langs 54 wegen wordt geparkeerd langs de rijbaan (en nog eens 6 gedeeltelijk), 33 wegen kennen geen geloofwaardige snelheidslimiet en 31 van deze wegen beschikt over kruisingen met andere GOW’s die niet zijn ingericht met rotonde of VRI (en 18 slechts op een deel van de kruisingen). Op 51 wegen wordt de snelheid met regelmaat overschreden. Wel dient hierbij te worden opgemerkt dat ook bedrijventerreinen mee zijn genomen in de vormtoets. Deze wegen kenmerken zich door ander gebruik ook door een andere inrichting.

De wegen die een onvoldoende (minder dan 5 van de 10 punten) scoren zijn hieronder weergegeven. De wegen op een bedrijventerrein zijn uit dit overzicht weggelaten:

Brugmolenweg (score 5)
Kerkraderstraat (score 5)
Rimburgerweg (score 5)
Schifferheidestraat (score 5)
Veldhofstraat (score 5)
Haanraderstraat (score 4,5)
Haanraderweg (score 4,5)
Ursulinenhof (score 4,5)
Hammolenweg (score 4)
Mundgenstraat (score 4)
Meuserstraat (score 3,5)

De hierboven genoemde beperkingen over alle 50 km/u wegen heen gezien gelden specifiek voor de hierboven genoemde wegen. Naarmate de score slechter is ligt de weg bijv. langs een school zonder een goede 30 km/u zone en/of hebben zijstraten geen duidelijke uitritconstructies of voorrangsregeling.

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de maximum snelheid op 50 km/u wegen met regelmaat wordt overschreden. Dit bevestigd het beeld uit de vormtoets. Bij het risicothema ‘snelheid in het verkeer’ wordt hier dieper op ingegaan.

Kijkend naar de ongevallen zien we dat op 50 km/u wegen het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers, de voertuigprestatie), in de gemeente Kerkrade 0.859 is. Dit is ca. 2x zo hoog als het gemiddelde van Limburg (0.472) wat inhoudt dat de kans op een ongeval op een 50 km/u weg in de gemeente Kerkrade ca. 2x zo hoog is als de kans op een ongeval op een gemiddelde 50 km/u weg in Limburg. Op wijkniveau zijn er in Kerkrade ook voor 50 km/u wegen grote verschillen. De risicocijfers van de verschillende wijken zijn:

Kerkrade-Oost: 1.163
Kerkrade-West: 0.708
Kerkrade-Noord: 0.77

De kans op een ongeval op basis van de ongevallen en voertuigprestatie is dus het hoogst op de 50 km/u wegen in Kerkrade-West. In de risicolocatie analyse zijn enkele 50 km/u wegen in deze wijk benoemd waar dit risico relatief hoog is.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 70% van het totaal aantal slachtoffers is gevallen op gemeentelijke 50 km/u wegen. Dat is evenveel als in Brunssum (70%) en meer dan in Sittard-Geleen (58%). De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen, en met deze vervoerswijze vallen ook de meeste slachtoffers (31%). Dit wordt gevolgd door de fiets (18%). Van de slachtoffers is 44% gevallen op een wegvak en 56% op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan valt op dat deze erg verspreid zijn door de verschillende wijken/buurten van de gemeente, maar dat een clustering zichtbaar is in het centrum van Kerkrade en op de Waubacherweg/Zonstraat.

Figuur 3: Locaties ongevallen 50 km/u wegen gemeente Kerkrade (VIA, 2016-2020)