Risicothema 1: 30 km/u wegen

De combinatie van het risicocijfer, de beperkte inrichting van enkele wegen en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 30 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Heerlen.

Het aandeel 30 km/u wegen in de gemeente Heerlen is (57%) en ligt daarmee hoger dan Helmond (49%) en lager dan Sittard-Geleen (63%).

Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 30 km/u wegen in Heerlen zijn nagenoeg alle 30 km/u wegen op buurtniveau gescoord in de vormtoets. De 30 km/u wijken in Heerlen scoren gemiddeld gezien een voldoende, een 6,7 van de 10 punten. De wegen lopen met name punten mis door het ontbreken van acceptatie van de snelheidslimiet en geen herkenbaarheid van de geldende snelheidslimiet.

In de vormtoets is met name gescoord op wijkniveau. De wijken die het slechtst scoren in de vormtoets zijn:

  • Maria-Gewanden en Terschuren (score 4)

  • Nieuw Lotbroek (score 4,5)

  • Heerlerheide Kom (score 4,5)

  • Schiffelerveld (score 4,5)

  • Welten (score 5)

Deze wijken scoren laag in de vormtoets omdat er ruimte voor de voetgangers ontbreekt, de wegen niet beklinkerd zijn zoals beschreven in de richtlijn van SWOV, maar geasfalteerd. Dat draagt er waarschijnlijk aan bij dat op veel van deze wegen de snelheid ook niet geaccepteerd wordt of geloofwaardig is. Dat wordt nog eens versterkt door het ontbreken snelheidsremmers.

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op 30 km/u wegen nabij de binnenstad de maximumsnelheid wordt geaccepteerd, maar dat op 30 km/u wegen in de buitenwijken de V85 beperkt wordt overschreven en gemiddeld rond de 35-40 km/u ligt.

Kijkend naar de ongevallen zien we dat het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie), in de gemeente Heerlen 0.539 is. Dit is hoger dan het gemiddelde van Limburg (0.508). Dit houdt in dat op een 30 km/u weg in de gemeente Heerlen de kans op een ongeval ca. 6% hoger is dan op een gemiddelde 30 km/u weg in Limburg.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 11% van het totaal aantal slachtoffers is gevallen op gemeentelijke 30 km/u wegen. De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen (in 319 gevallen), maar de meeste slachtoffers vallen met de fiets (10). Van de slachtoffers heeft 52,6% plaatsgevonden op een wegvak en 47,4% op een kruispunt. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan blijkt dat deze verspreid door de gemeente plaatsvinden.

Figuur 2: Locaties ongevallen 30 km/u wegen gemeente Heerlen